Όπως μας δείχνει η περίπτωση του Phineas Gage, οι μετωπιαίοι λοβοί του εγκεφάλου διαδραματίζουν δύο σημαντικούς ρόλους· είναι τα εκτελεστικά και οργανωτικά κέντρα, που ελέγχουν τη συμπεριφορά και συγκρατούν τις ακατάλληλες ενέργειες και είναι σημαντικοί για την έννοια του εαυτού, αφού παράγουν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που κάνουν έναν άνθρωπο, άτομο. Και ακριβώς όπως προβλέπει το υλιστικό μοντέλο, οποιοαδήποτε από αυτές τις λειτουργίες μπορεί να αλλαχθεί ή να εξαλειφθεί από νευρολογική βλάβη.
Περισσότερα στοιχεία βρίσκουμε σε μια μελέτη του Δρ. Bruce Miller και των συνεργατών του από το περιοδικό "Νευρολογία", για τις ανάγκες τις οποίας μελέτησαν τα συμπτώματα μιας διαταραχής που λέγεται Νόσος Pick ή Παράνοια Πρόσθιου Μετωπιαίου Λοβού (ΠΠΜΛ) που συνήθως πλήττει άτομα στα 50. Αν και παρόμοια με άλλες εκφυλιστικές ασθένειες, όπως η Νόσος Alzheimer, η ΠΠΜΛ διαφέρει στο ότι επιτίθεται στους μετωπιαίους και οπίσθιους κροταφικούς λοβούς, που η νευρολογία συνδέει με την προσωπικότητα και την ταυτότητα. Αρχικά συμπτώματα της ΠΠΜΛ είναι η απώλεια συμπόνοιας, η εγωιστική, αδιάφορη και αγενής συμπεριφορά και η επιθετικότητα (Alzheimer’s Society 2000).
Η ΠΠΜΛ του αριστερού ημισφαιρίου συνήθως προκαλεί αφασία και γλωσσικά προβλήματα. Αντίθετα, οι 6 από τους 7 ασθενείς στη μελέτη του Δρ. Miller που είχαν ΠΠΜΛ στο δεξί ημισφαίριο παρουσίασαν δραματικές αλλαγές στην προσωπικότητά τους ως πρώιμο σύμπτωμα της ασθένειας. Αυτές οι αλλαγές επηρέασαν χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και τις προτιμήσεις, από το φαγητό και την ενδυμασία μέχρι και την πολιτική ιδεολογία, κοινωνική συμπεριφορά και σεξουαλική προτίμηση και είναι ιδιαιτέρως καταστροφικές για το δυϊσμό και τη θρησκεία.
Η πρώτη ασθενής του Δρ. Miller ήταν μια 54χρονη γυναίκα που άρχισε να έχει απώλεια κρίσης και ενδοιασμών 9 χρόνια νωρίτερα. Παλιά λάτρευε τα ακριβά ρούχα και τη γαλλική κουζίνα, ενώ τώρα είχε αρχίσει να αγοράζει φθηνότερα ρούχα και να τρώει σε φαστ-φουντάδικα. Η προσωπικότητά της έγινε "ευερέθιστη, επιθετική και καταπιεστική" (Miller 2001, σελ.818) ενώ επέδειξε αδιαφορία για τη δουλειά της και εν τέλει παραιτήθηκε.
Ο δεύτερος ασθενής ήταν ένας 67χρονος που είχε αρχίσει να έχει συμπτώματα από τα 40. Πούλησε την επιχείρησή του και δοκίμασε μια σειρά εργασίων, από τις απολύθηκε επανειλλημένα για ανεύθυνη συμπεριφορά. Παλιά ήταν "ένα σωφρον και ανεξάρτητο άτομο που αναγνώριζε τα ελαττώματά του" (σελ.919), ενώ τώρα κατηγορούσε τους εργοδότες του για την κακή του απόδοση. Οι παλιές, πουριτανικές απόψεις του για το σεξ έγιναν φιλελεύθερες και ανεκτικές, ενώ άρχισε και τα πειράματα με τη σεξουαλικότητά του και ενθάρρυνε και τα παιδιά του να υιοθετήσουν έναν πιο "ελεύθερο" τρόπο ζωής. Μέχρι τα 57 είχε γίνει απρόσεκτος, ευερέθιστος, θύμωνε εύκολα και στα 64 είχε παρανοήσει τελείως.
Η τρίτη ασθενής ήταν μια 63χρονη γυναίκα που παλιά ήταν μια καλοντυμένη συντηρητική. Μέχρι τα 56 της είχε γίνει συνεσταλμένη, αντικοινωνική, εχθρική και αδιάφορη. Μια φορά πέρασε με το αμάξι με κόκκινο, χτύπησε ένα αυτοκίνητο και έφυγε για να πάει για ψώνια. Μέχρι τα 62 είχε αλλάξει αντιδιαμετρικά η πολιτική της ιδεολογία. Έγινε μια παθιασμένη υπερασπίστρια των δικαιωμάτων των ζώων, μάλωνε δημόσια με άτομα που έβλεπε να αγοράζουν συντηρητικά βιβλία, άρχισε να φοράει μπλουζάκια και φαρδιά παντελόνια με σλόγκαν για τη σωτηρία των ζώων και έκανε καυστικά, αντισυντηρητικά σχόλια του στυλ: "Οι Ρεπουμπλικάνοι θα έπρεπε να εξαφανιστούν απ’τη Γη" (ομοίως)
Ο τέταρτος ασθενής, ένα 53χρονος, παραιτήθηκε από μια επιτυχημένη διαφημιστική εταιρία στα 35, λέγοντας ότι ήθελε να γράψει ένα πολιτικό μυθιστόρημα. Μετακόμισε στη Γουατεμάλα, αλλά δεν έγραψε ποτέ τίποτα· αντίθετα, ξεκίνησε να ασχολείται με τη φωτογραφία και την κηρογλυπτική. Σε όλο αυτό το διάστημα αδιαφόρησε εντελώς για την οικογένειά του και δεν επικοινωνούσε με τη γυναίκα ή τα παιδιά του για μήνες ολόκληρους. Τελικά επέστρεψε σπίτι, αλλά μέχρι τα 51 του χρόνια περνούσε με κόκκινο, απατούσε τη γυναίκα του και ψευδόταν παθολογικά, κριτίκαρε σκληρά ανυποψίαστους καλεσμένους και συγγενείς για ασήμαντες αφορμές, κοιτούσε έντονα άλλες γυναίκες και μέχρι που αυνανιζόταν δημοσίως. Μετά από 2 χρόνια ήταν απαραίτητο να κλειστεί σε ίδρυμα.
Παρόμοια είναι η περίπτωση ενός συνταξιούχου χρηματιστή που αποφάσισε να γίνει καλλιτέχνης. Όπως και ο προηγούμενος ασθενής, κι αυτουνού η συμπεριφορά, ενδυμασία και γλώσσα άλλαξαν και γρήγορα έχασε όλες τις αναστολές του, κλέβοντας από καταστήματα και αλλάζοντας ρούχα δημοσίως. Τελικά σταμάτησε να αλλάζει ρούχα και να πλένεται, όποια καλλιτεχνική φλέβα είχε εξανεμίστηκε γρήγορα και αποτρελάθηκε.
Η τελευταία περίπτωση είναι και η πιο ενδιαφέρουσα. Μια γυναίκα 70 ετών εξέφρασε "έντονο μίσος" για τον άντρα της όταν πέθανε, αν και ήταν παντρεμένοι για δεκαετίες. Καθώς χειροτέρευε η παράνοιά της, η γυναίκα, που ήταν Προτεστάντισσα όλη της τη ζωή, ασπάστηκε τον Καθολικισμό, έκανε δωρεές στην εκκλησία, ερωτεύτηκε έναν ιερέα και ισχυριζόταν ότι είχαν σχέση. 6 μήνες μετά τη μεταστροφή της στον Καθολικισμό, είχε πλέον χάσει τελείως το μυαλό της.
Ο υλισμός μπορεί άνετα να εξηγήσει τα αποτελέσματα της ΠΠΜΛ. Πώς τα εξηγεί ο δυϊσμός; Η κατάρρευση του εγκεφάλου προκαλεί αλλαγές στην ψυχή ή μήπως η προσωπικότητα είναι χαρακτηριστικό του εγκεφάλου και όχι της ψυχής; Αλλά αυτό υπονοεί ότι αυτά τα χαρακτηριστικά χάνονται με το θάνατο. Τότε υπό ποία έννοια η ψυχή στην άλλη ζωή θα πρόκειται για το ίδιο άτομο που ήταν εν ζωή;
Επιπρόσθετα, πολλές μορφές θεϊσμου είναι δεσμευμένες (λόγω δόγματος) να στηρίζουν ότι η προσωπικότητα πηγάζει από την ψυχή και όχι τον εγκέφαλο, επειδή η προσωπικότητα ορίζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε και αντιδρούμε και οι περισσότερες θρησκείες υποστηρίζουν ότι οι πράξεις μας θα ληφθούν υπ’όψιν όταν κριθεί η θέση μας στο επέκεινα. Πράγματι, τα 5 από τα 7 κλασσικά θανάσιμα αμαρτήματα (υπερηφάνια, φθόνος, λαγνεία, οργή και πλεονεξία) είναι καθάρα νοητικά και όλες οι μεγάλες θρησκείες θεωρούν ότι ακόμα και οι κακές σκέψεις είναι αμαρτήματα.
Το πιο ενδιαφέρον σημείο είναι το τελευταίο. Αν η ΠΠΜΛ μπορεί να κάνει ένα άτομο να αλλάξει θρησκεία, μπορεί να ωθήσει και άλλους ασθενείς να κάνουν το ίδιο. Και αν υπάρχει ένα πράγμα, που σύμφωνα με το δυϊσμό πρέπει να προέρχεται από την ψυχή και όχι απο τον εγκέφαλο, αυτό είναι η επιλογή θρησκεύματος. Τα στοιχεία δείχνουν, ωστόσο, ότι αυτό είναι λάθος. Η ΠΠΜΛ είναι κληρονομική. Θα καταδικάσει ο Θεός τους ανθρώπους για τα γονίδιά τους; Αν η επιλογή θρησκεύματος θεωρείται σπουδαία από το Θεό, γιατί να δημιουργήσει μια τέτοια ασθένεια; Ή μήπως είναι έργο του Διαβόλου; Αλλά από πότε οι δυνάμεις του εκτείνονται στο να αναγκάσει τους ανθρώπους να αλλάξουν τις πεποιθήσεις του και δεν περιορίζονται απλά στον πειρασμό;
Εντάξει μην το δένουμε κόμπο ότι πρέπει ντε και καλά ο εγκέφαλος να είναι ενομένος με την ψυχή για να νιώθουμε το ίδιο άτομο και μετά το θάνατο…
Όπως επίσης μην δένουμε κόμπο ότι ο θεός λαμβάνει τις πράξεις μας με αυστηρά κριτήρια,ας πούμε κάποιος ο οποίος έπαθε ζημιά στον υλικό και εγκέφαλο και απο αυτό επηρεάστηκε η συμπεριφορά του…γιατί ντε και καλά να τιμωρηθεί;;;δεν μπορεί να ληφθεί υπ όψη η βλάβη;;…αλλά όπως είπα και σε άλλο σχόλιο,ένας ο οποίος προκάλεσε την τύχη του να πάθει μια εγκεφαλική βλάβη(π.χ ένας καπνιστής)φυσικά και φταίει ο ίδιος γι αυτό που έπαθε…
για παράδειγμα οι διαταραχές της μνήμης επηρεάζουν τη συνείδηση ως προς το χρόνο και δημιουργούνται(η προδρομική αμνησία)απο βλάβη στο σύστημα του έσω κροταφικού φλοιού…το κάπνισμα,τα ναρκωτικά,το αλκοόλ και κάποιες άλλες ουσίες έχουν βρεθεί ότι καταστρέφουν το σύστημα του έσω κροταφικού φλοιού,προκαλώντας απώλεια εγκεφαλικού ιστού σε αυτές τις περιοχές στις οποίες εδράζονται τα μνημονικά συστήματα….και έτσι μπορεί να προκληθεί απο ελαφρία αμνησία(σε ελαφρίες περιπτώσεις),μέχρι και βαριά άνοια(σε βαρίες περιπτώσεις)…
Ένας ανοϊκός,ο οποίος κατάντησε σε αυτή την κατάσταση εξ αιτίας του καπνίσματος,τι θα πεί;;…ας μην καταστρεφόταν ο κροταφικός λοβός μου απο την πίσσα;;;…ας μην κάπνιζε για να μην καταντούσε ανοϊκός…
“το κάπνισμα,τα ναρκωτικά,το αλκοόλ και κάποιες άλλες ουσίες”
Μ’αρέσει που διαχωρίζεις το αλκοόλ και το κάπνισμα απο τα “ναρκωτικά”.
Βασικά τα “ναρκωτικά”, δηλαδή οι “ψυχοτρόπες ουσίες που έχουν χαρακτηριστεί παράνομες” είναι μια πολύ ετερογενής κατηγορία που ουσιαστικά δεν υφίσταται επιστημονικά με αυτόν τον όρο -λόγο ετερογένειας-. Ναρκωτικά στην ιατρική είναι πολύ συγκεκριμένες ουσίες , κυρίως αγωνιστές υποδοχέων των οπιοειδών.
Το μόνο κοινό που έχουν τα “ναρκωτικά” μεταξύ τους είναι ότι…είναι παράνομα.
Αυτην την διάκριση είναι καλό να την κάνουμε για να μην δημιουργούνται περισσότερες λανθασμένες εντυπώσεις σε ένα θέμα που ήδη είναι ταμπού και μπλεγμένο ως τα μπούνια στην παραπληροφόρηση.
Eizenik
Σωστός δεν το διατύπωσα σωστά,όμως εγώ μιλάω γενικά για τέτοιες ουσίες,οι οποίες όπως και να το κάνουμε προκαλούν αλλοιώσεις σε πολλά μέρη του οργανισμού όπως και εθισμό…όταν λεώ ναρκωτικά ενοώ όλες τις ουσίες που που μπορούν να ληφθούν και να ασκήσουν είτε διεγερτική είτε κατασταλτική δράση στο Κ.Ν.Σ,απλώς για να μην πολυλογώ και επειδεί οι πιο πολλοί τα ξέρουν όλα μαζί με μια λέξη “ναρκωτικά” το έγραψα έτσι…έχεις δίκιο όμως πρέπει να διαχωρίζονται…γιατί άλλο ψυχοτρόπες ουσίες και άλλο ναρκωτικές ουσίες…..υπάρχει διαχωρισμός….οι πρώτες,όπως π.χ οι βενζοδιαζεπίνες,οι Φαινοθειαζίνες και άλλες έχουν μέγαλη γκάμα δράσεων στο Κ.Ν.Σ,και προκαλούν βαρία εξάρτηση,ενώ οι δεύτερες απλώς χρησιμοποιούνται σαν υπνωτικά στα χειρουργία η σαν αναλγητικά,όπως π.χ στην περίπτωση της μορφίνης,βέβαια μπορούν να χρησιμοποιηθούν και απο χρήστες ουσιών,αλλά δεν είναι τόσο ισχυρές,αυτοί προτιμούν κυρίως τις ψυχοτρόπες ουσίες,οι οποίες ασκούν πολύ πιο ισχυρή δράση.
Όσον αφορά τις ναρκωτικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στα χειρουργία,παλαιότερα ας πούμε χρησιμοποιούσαν σαν υπνωτικό στα χειρουργία ηρωίνη και αρκέτες άλλες ουσίες,οι οποίες απαγορεύτηκαν,λόγο της εξάρτησης που προκαλούν και της ισχυρής του επίδρασης στον εγκέφαλο
αλλά ο κινδύνος απο σύγχρονες ναρκωτικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στα χειρουργία σήμερα είναι υπαρκτός,για παράδειγμα η βουπιβακαϊνη είναι μια απο αυτές…
και γενικά όμως οι πιο πολλές τέτοιες ουσίες είναι επικίνδυνες και μπορούν να δημιουργήσουν εθισμό αν γίνει παρατεταμένη λήψη τους.
Εξαιρετικό άρθρο. Πρόσεχε μόνο μην κατηγορηθούμε οι άθεοι ότι πάσχουμε από καμία φυσιοψυχολογική πάθηση 🙂
LOL… υπάρχει πάντα αυτός ο κίνδυνος, άμα αρχίσουν οι εγκλήσεις εκατέρωθεν.
@ο δείμος του πολίτη
Πάντως πέρα από την πλάκα δύσκολα μπορεί να σας το πει κάποιος αυτό,γιατί ένας με παράνοια μετωπιαίου λοβού εκδηλώνει κι άλλα συμπτώματα,άλλα πέρα από αυτό δεν μπορεί να βγει κάποιος και να πει οι άθεοι είναι παρανοϊκοί,το πολύ πολύ να βρεθούν ένθεα άτομα με παράνοια μετωπιαίου λοβού,τα όποια έγιναν άθεοι λόγο της παράνοιας,αλλά μπορεί να συμβεί και το αντίθετο,ένας άθεος,λόγο της παράνοιας να γίνει ένθεος,αν και θα εκδηλώνει και άλλα συμπτώματα.Αν βγει κάποιος ένθεος και πει οι άθεοι είναι άθεοι λόγο της παράνοιας μετωπιαίου λοβού που έχουν τότε το μόνο που θα έχω να του πω είναι ντροπή του.